Langør

Beschrijving

NV Cruising Guide

Navigatie

De benadering via de deels smalle en onverlichte vaargeul is alleen overdag aan te bevelen. U komt uit het noorden en vaart vanaf het eerste boeienpaar op ca. 176° naar de volgende groene boei voor de landtong van Lilleøre, die u vervolgens rondvaart op een afstand van ca. 50 - 100 meter. Na het passeren van het boeienpaar voor de haven, vaart u de haven in westelijke richting binnen. Komend vanuit het oosten, bereikt u Langør via de geboeide "Lindholm Løb". U blijft goed uit de buurt van de punt van 1,8 m met een westelijke koers, en draait dan de vaargeul bij Lilleøre in.

Ligplaatsen

Gasten kunnen ofwel een vrije box vinden in de haven of aanmeren langs de buitenste brug in een waterdiepte van 2-3 m.

Aankeren:

In de baai direct ten noorden van de haven vindt u een zeer beschutte ankerplaats in een waterdiepte van 2 - 5 m.

Omgeving

Een bescheiden assortiment levensmiddelen en broodservice wordt aangeboden door de kiosk aan de haven, eventueel ook zalmforel uit de viskwekerij van Kyholm. Er zijn geen andere bevoorradingsmogelijkheden. U kunt echter met een bij de haven gehuurde fiets goede boodschappen doen in Nordby. Het hele Stavns Fjord gebied is een natuur- en archeologisch reservaat. Er zijn veel beschermende regels, zo is het bijvoorbeeld verboden om de eilanden te betreden, te vissen en te duiken.

NV Land Guide

De bevolking van Langør staat nu in schril contrast met het aantal pleziervaarders dat elk jaar Stavns Fjord bezoekt: 30 tot 3.000. Maar hoewel de dagen dat de kleine haven een van de "echte insider tips" was, allang voorbij zijn, hebben de fjord en de nederzetting nog niets van hun fascinatie verloren. In het geval van het dorp is het vooral de geïsoleerde ligging aan het eind van een lange dam; in het geval van de baai is het de onbeheersbaarheid van een miniatuur-eilandwereld die haven- en ankerplaatsbezoekers aantrekt.

Het is duidelijk dat deze omgeving op maat gemaakt was voor de Vikingen. Beschermd tegen vijandelijke vloten door klippen en riffen, verschansten zij zich achter eilanden voor de kust in een vesting op het grootste eilandje in de fjord, Hjortholm. Van het kasteel bestaan echter nog slechts onbeduidende resten. Het is trouwens niet mogelijk de overblijfselen te bekijken, omdat het verboden is de eilanden en riffen te betreden, die alle onbewoond en beschermd zijn. Op Hjortholm zijn overblijfselen gevonden van nederzettingen uit de steentijd. Overblijfselen van huizen, stallen en zelfs graanschuren getuigen van het begin van de landbouw in een tijd waarin vissen en jagen de basis van het dieet vormden.

Het verbod om de eilanden te betreden is deels bedoeld om de "gevlekte zeehond" te beschermen, die in kleine maar gestage aantallen in de fjord en op de voor de kust gelegen Bossernevlakte gedijt. In het beschermde gebied broeden elk jaar 2000 eidereenden onder ideale broedomstandigheden. Andere broedvogels zijn de fuut, de scholekster, de grauwe gans, de zilvermeeuw en de grote mantelmeeuw. De Stavns Fjord is ook een rustplaats voor veel vogels. Onder hen zijn verschillende soorten eenden, knobbelzwaan, aalscholver, meerkoet en rotgans.

Een grote bedreiging voor de unieke natuur rond Langør komt van de zeelieden. Natuurbeschermers hebben hen dan ook in het bijzonder in het vizier - een reden te meer om zich aan de verbodsbepalingen te houden en de paden niet te verlaten tijdens excursies aan wal. Dit geldt ook voor de strandweiden bij Lilleøre en de paden langs de fjordenkust. Vanaf het oeverpad naar Stavns is er echter genoeg te zien van het lieflijke fjordenlandschap, ook wel bekend als de "Verdronken Heuvels", omdat de eilanden in feite de toppen zijn van moreneheuvels uit de ijstijd - gevormd tijdens het grote smelten van het ijs. Pas aan het einde van de ijstijd werd het gebied, dat ongeveer 20 vierkante kilometer beslaat, overstroomd door de zee. Het kanaal, dat donker afsteekt tegen het ondiepe water van de fjord, is een overblijfsel uit de ijstijd. De getijdenstroom van de fjord beweegt zich in dit voormalige smeltwaterkanaal.

Hoe buitengewoon strategisch belang Stavns Fjord voor de Vikingen had, blijkt uit een indrukwekkende waterweg, waarvan een kaarsrechte trog is overgebleven. Kanhave kanaal is de naam van deze interessante getuigenis uit de Vikingtijd, die hoogstwaarschijnlijk werd aangelegd om een vluchtweg open te houden voor een vloot in de fjord of om hen in staat te stellen verrassingshinderlagen te lanceren. Bovendien kon de burcht op Hjortholm van twee kanten worden bereikt. Zeeblokkades door de vijand waren niet effectief.

Het Vikingkanaal wordt tegenwoordig beschouwd als de eerste kunstmatige waterweg in Noord-Europa. De aanleg ervan wordt gedateerd op 725 na Christus. Historici benadrukken de technische prestatie, die naar de maatstaven van die tijd buitengewoon was, en bewonderen nog meer de organisatorische prestatie die een dergelijk project met zich meebracht. Het kanaal was 800 meter lang, elf meter breed en (afhankelijk van de waterstand) bijna twee meter diep. De oeverstabilisatie van het kanaal moet bijzonder zwaar werk zijn geweest. Duizenden palen zorgden ervoor dat de oever niet in het kanaal kon wegglijden. Een miniatuurmodel in het museum van Tranebjerg (zie ook Ballen) geeft het bouwwerk weer zoals het eruit zag toen koning Harald Blauzahn en zijn vloot door het kanaal voeren. De vroegere doorsnijding van het eiland Samsø op het smalste punt is voor plaatselijke patriotten nog steeds de culturele grens tussen "Pruisisch" en "Beiers" Samsø - de Samsøse "Weißwurstgrenze", zogezegd. Eeuwenlang leefden de Noord-Samsøers (of -samsingers) en de Zuid-Samsøers in hun eigen wereld, hoewel de ooit gescheiden delen van het eiland al lang aan elkaar gegroeid waren. Alleen een grote, kale vlakte van heide scheidde de twee bevolkingsgroepen. De afstand van Nordby tot Tranebjerg was twee keer zo groot als de afstand van Nordby tot Peking, was een veelgebruikt gezegde dat de innerlijke afstand tussen de Noord- en Zuideilanders beschreef. Het was niet ongebruikelijk dat zeelieden de hele wereld hadden gezien zonder in Nordby of, omgekeerd, in Tranebjerg te zijn geweest. Er ontwikkelden zich verschillende dialecten en totaal verschillende culturele en sociale kenmerken. De andere kant van de heide werd echter pas als een vreemd land beschouwd als er gevaar dreigde van buitenaf via het water. Tegen de Zweden hielden de eilandbewoners in 1658 stand als pek en zwavel en verdreven ze hen uiteindelijk in 1660 van het eiland.

Van de functie van de fjord als marinebasis zou de eilandnaam Samsø afkomstig zijn - oorspronkelijk Samlings-Øen: het eiland waar mensen samenkomen. De fjord en de eilanden voor de kust behielden hun strategisch belang tot in de 19e eeuw.

Gelegen bij de ingang van Stavns Fjord, betekent Kyholm letterlijk "Eiland van Koeien", maar het was een epidemie-eiland voor besmette Jutlandse zeelieden in de 18e eeuw, en 100 jaar later, tijdens de Engelse Oorlogen, een fort met een redoute, 30 kanonnen en meer dan 300 soldaten. Tot deze verdedigingslinie tegen de sterke zeemacht van de Engelsen behoorden ook de redoutes op de landtong van Lilleøre en op het zeven kilometer lange Besser Reef, dat als een beschermende arm om de fjord ligt. Naar verluidt zijn er slechts geïsoleerde schermutselingen geweest met de Engelse schepen. Het respect van de Engelsen voor de sterke batterijen was te groot, beweren de kroniekschrijvers. In 1831 werd het "Eiland van Koeien" opnieuw een quarantainestation, ditmaal voor zeelieden die aan cholera leden. In rookkamers werden mensen gerookt als haringen, het enige bekende middel tegen de epidemie in die tijd. 19 mensen vonden desondanks hun laatste rustplaats op de kleine begraafplaats van het eilandje.

Maar terug naar Langør, dat tot 1880 de belangrijkste haven van Samsø was. Saxo, de beroemde Viking kroniekschrijver, was er al dol op en beschreef de haven als een plaats waar men veilig was voor stormen en vijanden, omdat men de tegenstanders op tijd kon zien aankomen en er voldoende plaatsen waren om zich terug te trekken. In de hoogtijdagen van de zeevaart van Samsø was Langør een levendige plaats, hoewel de handelspost pas aan het begin van de 18e eeuw werd bebouwd, toen de redoute bij Lilleøre werd gebouwd tegen de vijandige Zweden. Paardenkarren rolden over een slecht versterkte dam naar de haven, die bij vloed onder water stond. De kooplieden bouwden pakhuizen voor zichzelf, waarna ook een douanestation werd gebouwd om ervoor te zorgen dat de schatkist haar inkomsten ontving.

De inwoners van Samsø waren generaties lang verknocht aan het zeemansleven. Het was heel gewoon om boer en zeeman tegelijk te zijn, of smid en visser. Er zijn hier nog steeds een paar vissers. Ze leven van de paling- en haringvangst. Maar ook tarbot, krabben en kreeft kunnen op je menu staan als je zaken doet met een van de vissers. Bij Langør kweken ze zelfs zeeforel in grote visfuiken. Bij Havnehagen passeert u de kweekzalmvallen als u de fjord in vaart.

De weinige huizen in de nederzetting zijn vooral 's zomers bewoond. In de winter, als er geen toeristen komen, telt de plaats naar verluidt nauwelijks 15 inwoners. De handelaar kan natuurlijk niet alleen van de zomergasten leven. De kiosk- en snackbarhouder aan de haven heeft zijn rol gedeeltelijk overgenomen, zodat men zich in beperkte mate van levensmiddelen kan voorzien. U kunt zelfs de genoemde gekweekte zalm bij de kiosk kopen en uw menu verrijken met een delicatesse. En om een eiwitrijk menu te vermijden, moet men op een van de fietsen stappen die om de hoek worden verhuurd en tijdens de fietstocht de vitaminesupplementen bij de boeren kopen. Langs de kant van de weg, voor veel boerderijen, staan kraampjes met vers fruit en verse groenten. Goed bevoorraad kunt u dan gemakkelijk het hoofd bieden aan het feit dat er in Langør geen restaurant is.

Natuurschoon in de buurt zijn het lange zandstrand van Lilleøre met zijn strandduinen en het heidegebied "Østerhede" en "Nordbyhede" dat zich langs het strand uitstrekt. Een ecologische "oase" van bijzondere soort is de kleine lagune van Lilleøre, die tussen het dorp en de kapel aan de oostkant van de dam ligt. De lagune droogt af en toe uit, waarbij de resten van ontelbare wadpieren te zien zijn. Stavns Fjord is niet alleen een natuurreservaat, maar ook een archeologisch reservaat, waar bijvoorbeeld het eerste prehistorische keukenafval van het eiland is ontdekt in de buurt van het kerkje van Langør. (Overigens is er een uitstekend uitzicht over de fjord en de eilanden vanaf de heuvel van het kapelletje ten noordwesten van Langør, dat in 1925 werd gebouwd. Het zeiltrainingsschip "Kopenhagen", dat in de jaren dertig spoorloos verdween, hangt als votiefschip in de kerk.

Juwelen uit de Vikingtijd zijn gevonden op het schiereilandje Hesselholm, tegenover de kapel. Onder het wateroppervlak van de fjordeilanden zijn wrakresten van Vikingboten ontdekt. Een aantal werktuigen die ook op de fjordbodem zijn gevonden, zijn te zien in het museum in Tranebjerg.

Jachthaven Informatie

Neem contact op met

Omgeving

Stroom

Water

Toilet

Douche

Restaurant

Kraan

Internet

Kruidenier

Ramp

Openbaar Vervoer

Fietsverhuur

Vuilnis